- Hendrik Colijn
-
Hendrikus (Hendrik) Colijn (* 22. Juni 1869 in Burgerveen, Gemeinde Haarlemmermeer; † 18. September 1944 im Berghotel Gabelbach bei Ilmenau) war ein niederländischer Militär, Geschäftsmann und Politiker.
Leben
Colijn wurde 1869 in einem neu entstandenen Poldergebiet von Nordholland geboren Seine Eltern, Antonie Colijn und Anna Verkull, waren als Mitglieder der reformierten Kirche aus religiösen Gründen aus Heusden bzw. Altena auf die Polder von Haarlemmermeer gezogen. Im Alter von 16 Jahren ging er zur Offiziersausbildung auf die Militärakademie in Kampen, die er 1892 als Unterleutnant abschloss. 1893 heiratete er Helena Groenenberg, im gleichen Jahr wurde er auf die Niederländischen Antillen entsandt. 1894 meldete er sich aus finanziellen Gründen zur so genannten Lombokexpedition, woraufhin er zehn Jahre in der Kolinialarmee und anschließend sechs Jahre in der Kolonialverwaltung als Assistent des Gouverneurs auf Aceh diente.
Nach seiner Rückkehr in die Niederlande im Jahr 1909 wurde er als Mitglied der Anti-Revolutionären Partei in das niederländische Parlament als Vertreter des Wahlkreises Sneek gewählt. Bereits zwei Jahre später wurde er Kriegsminister. In dieser Zeit baute er das niederländische Musterungssystem komplett um.
Von 1914 bis 1922 war Hendrikus Colijn Vorstandsvorsitzender der Bataafse Petroleum Maatschappij (BPM), die 1925 in der Royal Dutch Shell aufging. Parallel dazu agierte er 1918 am Ende des Ersten Weltkrieges als Vermittler zwischen dem Vereinigten Königreich und dem deutschen Kaiser Wilhelm II., um eine Ende des Krieges zu erzielen, was auch dazu führte, dass Wilhelm II. nach dessen Abdankung in den Niederlanden Zuflucht fand. 1920 übernahm er der Führung der Anti-revolutionären Partei (Calvinisten) und 1922 auch die Chefredaktion der Parteizeitung De Standaard, von 1925 bis 1926 und von 1933 bis 1939 war er fünf mal niederländischer Ministerpräsident. Sein letztes Kabinett hatte aber im Jahr 1939 nur drei Tage Bestand. Von 1927 bis 1929 war er der Chef der niederländischen Delegation beim Völkerbund in Genf. Einer seiner Mitstreiter beim Völkerbund war sein späterer Außenminister Andries Cornelis Dirk de Graeff, welcher die Niederlande zum Eintritt in diesen bewegen konnte.
1929 wurde ihm der Ehrenrang eines Staatsministers verliehen.
Nach der Invasion Deutschlands in die Niederlande 1940 schrieb Colijns einen Essay unter dem Titel Auf der Grenze zweier Welten (Op de grens van twee werelden), in dem er dazu aufrief, die deutsche Führung in Europa zu akzeptieren, betonte aber auch, dass er als „Calvinist für nationalsozialistische Gedankengänge irgendwelcher Art nicht zu haben“ sei. Dieser Essay wurde unmittelbar nach der Flucht der Königsfamilie mit Wilhelmina an der Spitze nach England veröffentlicht.
Wenig später versuchte er jedoch, den Widerstand gegen die deutsche Besatzung zu organiseren, wurde aber im Juni 1941 festgenommen und zum Verhör nach Berlin gebracht. Im März 1942 wurde er zwar aus der Haft entlassen, durfte aber nicht in die Niederlande zurückkehrren, sondern wurde gezwungen, in das thüringische Ilmenau zu gehen, wo er im abgelegenen Berghotel Gabelbach auf eigene Kosten unter Hausarrest, lediglich von seiner Frau begleitet, wohnte. Seine Post wurde streng zensiert und er durfte auch nur selten Besuch (wie z.B. von seinem Enkel) empfangen. Offensichtlich wollte Heinrich Himmler ihn als möglichen Vermittler mit den Briten nutzen, wodurch Colijn wieder seine alte Rolle aus der Zeit des Ersten Weltkriegs eingenommen hätte. Seine letzten Jahre in Ilmenau verbrachte er mit umfangreichen Studien, bevor er im September 1944 an einem Herzinfarkt verstarb.
Weblinks
Gerrit Schimmelpenninck | Dirk Donker Curtius | Jacob de Kempenaer | Johan Rudolf Thorbecke | Floris Adriaan van Hall | Justinus van der Brugghen | Jan Jacob Rochussen | Floris Adriaan van Hall | Jacob van Zuylen van Nijevelt | Schelto van Heemstra | Johan Rudolf Thorbecke | Isaäc Dignus Fransen van de Putte | Julius van Zuylen van Nijevelt | Pieter Philip van Bosse | Johan Rudolf Thorbecke | Gerrit de Vries | Jan Heemskerk | Joannes Kappeyne van de Coppello | Constantijn Theodoor van Lynden van Sandenburg | Jan Heemskerk | Æneas Mackay | Gijsbert van Tienhoven | Joan Röell | Nicolaas Pierson | Abraham Kuyper | Theodor de Meester | Theo Heemskerk | Pieter Cort van der Linden | Charles Ruijs de Beerenbrouck | Hendrik Colijn | Dirk Jan de Geer | Charles Ruijs de Beerenbrouck | Hendrik Colijn | Dirk Jan de Geer | Pieter Sjoerds Gerbrandy | Wim Schermerhorn | Louis Beel | Willem Drees | Louis Beel | Jan de Quay | Victor Marijnen | Jo Cals | Jelle Zijlstra | Piet de Jong | Barend Biesheuvel | Joop den Uyl | Dries van Agt | Ruud Lubbers | Wim Kok | Jan Peter Balkenende
Julius Constantijn Rijk | Guillaume Louis Baud | Engelbertus Batavus van den Bosch | Charles Ferdinand Pahud | Pieter Mijer | Jan Jacob Rochussen | Johannes Servaas Lotsy (komm.) | Jean Pierre Cornets de Groot van Kraaijenburg | James Loudon | Gerhard Hendrik Uhlenbeck | Gerardus Henri Betz (komm.) | Isaäc Dignus Fransen van de Putte | Pieter Mijer | Nicolaas Trakranen | Johannes Jerphaas Hasselman | Engelbertus de Waal | Lodewijk Gerard Brocx | Pieter Philip van Bosse | Isaäc Dignus Fransen van de Putte | Willem van Goltstein van Oldenaller | Fokko Alting Mees | Pieter Philip van Bosse | Hendrikus Octavius Wichers | Otto van Rees | Willem van Goltstein van Oldenaller | Willem Maurits de Brauw | Willem Frederik van Erp Taalman Kip (komm.) | Franciscus Gerard van Bloemen Waanders | August Willem Philip Weitzel (komm.) | Jacobus Petrus Sprenger van Eyk | Levinus Wilhelmus Christiaan Keuchenius | Æneas Mackay d. J. | Willem Karel van Dedem | Jacob Hendrik Bergsma | Jacob Theodoor Cremer | Titus van Asch van Wijck | Johannes Willem Bergansius (komm.) | Alexander Willem Frederik Idenburg | Dirk Fock | Theodorus Heemskerk (komm.) | Alexander Willem Frederik Idenburg | Jan Hendrik de Waal Malefijt | Thomas Bastiaan Pleyte | Jean Jacques Rambonnet | Alexander Willem Frederik Idenburg | Charles Ruijs de Beerenbrouck (komm.) | Simon de Graaff | Hendrik Colijn (komm.) | Charles Welter | Jacob Christiaan Koningsberger | Simon de Graaff | Hendrik Colijn | Charles Welter | Cornelis van den Bussche | Charles Welter | Pieter Sjoerds Gerbrandy | Hubertus van Mook
Pieter Kooijmans | Hans van den Broek | Wim Kok | Jos van Kemenade | Frits Korthals Altes | Hans van Mierlo | Willem Scholten | Ruud Lubbers | Max van der Stoel | Emiel van Lennep | Ivo Samkalden | Edzo Toxopeus | Jelle Zijlstra | Marinus Ruppert | Jaap Burger | Carl Romme | Jan Donner | Marga Klompé | Jo Cals | Pieter Oud | Willem Drees | Louis Beel | Alidius Warmoldus Lambertus Tjarda van Starkenborgh Stachouwer | Pieter Sjoers Gerbrandy | Josef van Schaik | Eelco van Kleffens | Willem Lodewijk de Vos van Steenwijk | Frans Beelaerts van Blokland | Piet Aalberse | Dirk Jan de Geer * | Johannes Theodoor de Visser | Hendrik Colijn | Dirk Fock | Charles Ruijs de Beerenbrouck | Herman Adriaan van Karnebeek | Theo Heemskerk | Alexander Willem Frederik Idenburg | Wiel Nolens | Pieter Cort van der Linden | Alexander Frederik de Savornin Lohman | Abraham Pieter Cornelis van Karnebeek | Abraham Kuyper | Tobias Asser | Johannes Willem Bergansius | Johan Æmilius Abraham van Panhuys | Johan George Gleichman | Gerrit de Vries | Louis Gericke van Herwijnen | Æneas Mackay Jr. | Jacob Pieter Pompejus van Zuylen van Nijevelt | Gerlach Cornelis Joannes van Reenen | Eppo Cremers | Frans van Eysinga | Pieter Joseph August Marie van der Does de Willebois | Jan Heemskerk | Constantijn Theodoor van Lynden van Sandenburg | Anthony Ewoud Jan Modderman | Michel Henry Godefroi | Louis Gaspard Adrien van Limburg Stirum | Jacobus Arnoldus Mutsaers | Jacob van Heeckeren tot Enghuizen | Pieter Philip van Bosse | Johan Anthonie Philipse | Charles Nepveu | Leonardus Antonius Lightenvelt | Johan Rudolf Thorbecke | Æneas Mackay Sr. | Frederik Lodewijk Willem de Kock | Schelto van Heemstra | Johannes Servaas Lotsy | Willem Boreel van Hogelanden | Jan Karel van Goltstein | Willem Gerard van de Poll | Anthony Gerhard Alexander van Rappard | Hendrik Forstner van Dambenoy | Albertus Jacobus Duymaer van Twist | Dirk Donker Curtius | Daniël Jacob van Ewijck van Oostbroek van de Bilt | Willem Boudewijn Donker Curtius van Tienhoven | Jean Chrétien Baud | Robert Fagel | Arnold Adolf Bentinck van Nijenhuis | Floris Adriaan van Hall | James Albert Henry de la Sarraz | Willem van Heeckeren van Kell | Willem Anne Schimmelpenninck van der Oye | Jan Willem Huyssen van Kattendijke | Frans Adam van der Duyn van Maasdam | Jan Jacob Rochussen | Cornelis Felix van Maanen | François de Pélichy de Lichtervelde | Johan Gijsbert Verstolk van Soelen | Hendrik Merkus de Kock | Henri van Doorn van Westcapelle | Alexander van Hugenpoth tot Aerdt | Godert Alexander Gerard Philip van der Capellen | Gerard Beelaerts van Blokland | Arnoldus van Gennep | Jan van den Bosch | Gerrit Schimmelpenninck | Jean Gijsberto de Mey van Streefkerk | Gerard George Clifford | Hugo van Zuylen van Nijevelt | Anton Reinhard Falck | Hendrik Fagel | Cornelis Theodorus Elout | Johan Hendrik Mollerus | Melchior Joseph François Ghislain Goubau d'Hovorst * | André Charles Membrède | Charles Joseph d'Ursel * | Leonard Pierre Joseph du Bus de Gisignies * | Frederik Willem Floris Theodorus van Pallandt van Keppel | Patrice Claude Ghislain de Coninck | Anne Willem Carel van Nagell van Ampsen | Willem Frederik van Reede | Jean Henry Appelius | Cornelis Charles Six van Oterleek | Ocker Repelaer van Driel | Willem Frederik Röell | Gijsbert Karel van Hogendorp * | Charles de Thiennes de Lombise
* Titel aberkannt.
Gijsbert Karel van Hogendorp | Anne Willem Carel van Nagell van Ampsen | Johann Gotthard Reinhold | Willem Frederik van Reede | Patrice Claude Ghislain de Coninck | Johan Gijsbert Verstolk van Soelen | Hugo van Zuylen van Nijevelt | Jan Willem Huyssen van Kattendijke | Willem Anne Schimmelpenninck van der Oye | James Albert Henry de la Sarraz | Lodewijk Napoleon van Randwijck | Gerrit Schimmelpenninck | Arnold Adolf Bentinck van Nijenhuis | Leonardus Antonius Lightenvelt | Herman van Sonsbeeck | Jacob van Zuylen van Nijevelt | Floris Adriaan van Hall | Daniël Théodore Gevers van Endegeest | Jan Karel van Goltstein | Floris Adriaan van Hall | Julius van Zuylen van Nijevelt | Louis Napoleon van der Goes van Dirxland | Jacob van Zuylen van Nijevelt | Martin Pascal Hubert Strens | Anthony Jan Lucas Stratenus | Paul Therèse van der Maesen de Sombreff | Willem Johan Cornelis Huyssen van Kattendijke | Eppo Cremers | Julius van Zuylen van Nijevelt | Joannes Josephus van Mulken | Theodorus Marinus Roest van Limburg | Joannes Josephus van Mulken | Louis Gericke van Herwijnen | Joseph van der Does de Willebois | Willem van Heeckeren van Kell | Constantijn Theodoor van Lynden van Sandenburg | Willem Frederik Rochussen | Joseph van der Does de Willebois | Marc Willem du Tour van Bellinchave | Abraham Pieter Cornelis van Karnebeek | Cornelis Hartsen | Gijsbert van Tienhoven | Joannes Coenraad Jansen | Joan Röell | Willem Hendrik de Beaufort | Robert Melvil van Lynden | Abraham George Ellis | Willem Marcus van Weede van Berencamp | Abraham George Ellis | Dirk Arnold Willem van Tets van Goudriaan | René de Marees van Swinderen | Pieter Wilhelm Adriaan Cort van der Linden | John Loudon | Herman Adriaan van Karnebeek | Frans Beelaerts van Blokland | Charles Ruijs de Beerenbrouck | Andries Cornelis Dirk de Graeff | Hendrik Colijn | Jacob Adriaan Nicolaas Patijn | Eelco van Kleffens | Herman van Roijen | Pim van Boetzelaer van Oosterhout | Dirk Stikker | Jan Willem Beyen | Joseph Luns | Norbert Schmelzer | Max van der Stoel | Chris van der Klaauw | Max van der Stoel | Dries van Agt | Hans van den Broek | Pieter Kooijmans | Hans van Mierlo | Jozias van Aartsen | Jaap de Hoop Scheffer | Ben Bot | Maxime Verhagen
Personendaten NAME Colijn, Hendrikus ALTERNATIVNAMEN Colijn, Hendrik KURZBESCHREIBUNG niederländischer Militär, Geschäftsmann und Politiker GEBURTSDATUM 22. Juni 1869 GEBURTSORT Burgerveen, Gemeinde Haarlemmermeer STERBEDATUM 18. September 1944 STERBEORT Ilmenau
Wikimedia Foundation.