Kaffeebaum

Kaffeebaum
Kaffee
Systematik
Abteilung: Bedecktsamer (Magnoliophyta)
Klasse: Dreifurchenpollen-
Zweikeimblättrige
(Rosopsida)
Unterklasse: Asternähnliche (Asteridae)
Ordnung: Enzianartige (Gentianales)
Familie: Rötegewächse (Rubiaceae)
Gattung: Kaffee
Wissenschaftlicher Name
Coffea
L.

Kaffee (Coffea) ist eine Pflanzengattung aus der Familie der Rötegewächse (Rubiaceae) mit etwa 90 Arten. Die berühmtesten unter ihnen sind die als Plantagenpflanzen bevorzugten Arabica-Kaffee (C. arabica) und Robusta-Kaffee (Coffea canephora), letztere bekannter unter dem, nur noch als Synonym geltenden, Namen Coffea robusta.

Inhaltsverzeichnis

Beschreibung

Coffea-Arten sind immergrüne, kleine Bäume oder Sträucher. Die gegenständigen, gestielten Laubblätter sind glänzend. Die Nebenblätter können klein bis groß sein.

Es werden vielblütige, zymöse Blütenstände gebildet. Die duftenden, zwittrigen Blüten sind vier- neunzählig. Die weißen Kronblätter sind röhrig verwachsen; wobei die Röhre kürzer ist als die Kronzipfel. Der Stempel besitzt eine zweilappige Narbe.

In den Früchten (Steinfrucht), den so genannten Kaffee-Kirschen, befinden sich als Samen je zwei Kaffeebohnen, selten auch drei. Sie dienen als Rohstoff für das Heißgetränk Kaffee. Dazu werden die Bohnen auf unterschiedliche Weise getrocknet, (mit dem oder ohne das Fruchtfleisch der Kirsche) fermentiert und später geröstet.

Heimat und Anbaugebiete

Kaffeeanbaugebiete der Welt.

Alle Arten haben ihre ursprüngliche Heimat im tropischen Afrika, Madagaskar und den Maskarenen.

Seit dem 17. Jahrhundert wird in Europa Kaffee getrunken, verbreitet durch die Araber und die Türken. Ursprünglich stammt die Kaffeepflanze aus den Hochländern Äthiopiens und des Sudans, wird heute aber weltweit in der tropischen und subtropischen Zone angebaut.

Pflege

Der ideale Standort der Kaffeepflanze (coffea arabica) ist hell, aber ohne pralle Mittagssonne. Im Sommer z.B. im Garten, an einem halbschattigen Standort. Die Temperaturen sollten währen des Sommers ab 20 Grad betragen und während des Winters zwischen 15 und 20 Grad liegen. Die Topferde muss gut wasserdurchlässig sein, gegossen wird mäßig, aber regelmäßig, das Pflanzsubstrat sollte gleichmäßig feucht gehalten werden. Staunässe wird nicht vertragen, der Topfballen darf aber durchaus mal antrocknen. Während des Winters wird, abhängig von der Temperatur, weniger gegossen.

Gedüngt wird Coffea Arabica während des Sommers einmal monatlich mit der halben Konzentration und während des Winters ca. alle zwei Monate.

Die Kaffeepflanze bevorzugt eine hohe Luftfeuchtigkeit.

(Infos von zimmerpflanzerl.de)

Systematik

Es gibt etwa 90 Arten in der Gattung Kaffee (Coffea). Es werden zwei Untergattungen Baracoffea und Coffea unterschieden.

Hier eine Auflistung (ohne Berücksichtigung der Untergattungszugehörigkeit) der anerkannten Arten[1], wobei neben dem botanischen Autorkürzel auch die Veröffentlichung mit Erscheinungsjahr der Erstbeschreibung angegeben ist:

  • Coffea abbayesii J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 18 (1961).
  • Coffea affinis De Wild., Agric. Prat. Pays Chauds 4: 113 (1904).
  • Coffea alleizettii Dubard, Bull. Mus. Natl. Hist. Nat. 13: 280 (1907).
  • Coffea ambanjensis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 16 (1961).
  • Coffea andrambovatensis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 528 (1962).
  • Coffea ankaranensis J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., Adansonia, III, 23: 339 (2001).
  • Arabica-Kaffee (Coffea arabica L.), Sp. Pl.: 172 (1753).
  • Coffea arenesiana J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 14 (1961).
  • Coffea augagneurii Dubard, Agric. Prat. Pays Chauds 6: 519 (1906).
  • Coffea bakossii Cheek & Bridson, Kew Bull. 57: 676 (2002).
  • Coffea bertrandii A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 17: 824 (1937).
  • Coffea betamponensis Portères & J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 201 (1962).
  • Coffea boiviniana (Baill.) Drake in A.Grandidier, Hist. Phys. Madagascar 36(6, Atlas 4): t. 415b (1897).
    • Coffea boiviniana subsp. boiviniana.
    • Coffea boiviniana subsp. drakei J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 529 (1962).
  • Coffea bonnieri Dubard, Agric. Prat. Pays Chauds 5: 96 (1905).
  • Coffea brevipes Hiern, Trans. Linn. Soc. London, Bot. 1: 172 (1876).
  • Coffea bridsoniae A.P.Davis & Mvungi, Bot. J. Linn. Soc. 146: 238 (2004).
  • Coffea buxifolia A.Chev., Cafeiers du Globe 1: 106 (1929).
  • Robusta-Kaffee (Coffea canephora Pierre ex A.Froehner), Notizbl. Bot. Gart. Berlin-Dahlem 1: 237 (1897). Syn. Coffea robusta
  • Coffea carrissoi A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 19: 401 (1939).
  • Coffea commersoniana (Baill.) A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 18: 835 (1938).
  • Coffea congensis A.Froehner, Notizbl. Bot. Gart. Berlin-Dahlem 1: 235 (1897).
  • Coffea costatifructa Bridson, Kew Bull. 49: 338 (1994).
  • Coffea coursiana J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 8 (1961).
    • Coffea coursiana subsp. coursiana.
    • Coffea coursiana subsp. littoralis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 529 (1962).
  • Coffea dactylifera Robbr. & Stoff., Syst. Geogr. Pl. 69: 121 (1999).
  • Coffea decaryana J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 541 (1961).
  • Coffea dubardii Jum., Ann. Inst. Bot.-Géol. Colon. Marseille, V, 1(4): 10 (1933).
  • Coffea eugenioides S.Moore, J. Bot. 45: 43 (1907).
  • Coffea fadenii Bridson, Kew Bull. 36: 827 (1982).
  • Coffea farafanganensis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 15 (1961).
  • Coffea fotsoana Stoff. & Sonké, Adansonia, III, 26: 155 (2004).
  • Coffea fragilis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 19 (1961).
  • Coffea gallienii Dubard, Agric. Prat. Pays Chauds 5: 93 (1905).
  • Coffea grevei Drake ex A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 18: 836 (1938).
  • Coffea heimii J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 242 (1962).
  • Coffea heterocalyx Stoff., Belgian J. Bot. 129: 72 (1997).
  • Coffea homollei J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 9 (1961).
  • Coffea humbertii J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 11 (1961).
  • Coffea humblotiana Baill., Bull. Mens. Soc. Linn. Paris 1: 514 (1885).
  • Coffea humilis A.Chev., Compt. Rend. Hebd. Séances Acad. Sci. 145: 349 (1907).
  • Coffea jumellei J.-F.Leroy, Adansonia, n.s., 12: 352 (1972).
  • Coffea kapakata (A.Chev.) Bridson, Kew Bull. 49: 340 (1994).
  • Coffea kianjavatensis J.-F.Leroy, Adansonia 12: 322 (1972).
  • Coffea kihansiensis A.P.Davis & Mvungi, Bot. J. Linn. Soc. 146: 241 (2004).
  • Coffea kimbozensis Bridson, Kew Bull. 49: 331 (1994).
  • Coffea kivuensis Lebrun, Rev. Zool. Bot. Africaines 22: 43 (1932).
  • Coffea lancifolia A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 18: 829 (1938).
    • Coffea lancifolia var. auriculata J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 224 (1962).
    • Coffea lancifolia var. lancifolia.
  • Coffea leonimontana Stoff., Belgian J. Bot. 129: 72 (1997).
  • Coffea leroyi A.P.Davis, Kew Bull. 55: 411 (2000).
  • Coffea liaudii J.-F.Leroy ex A.P.Davis, Kew Bull. 55: 409 (2000).
  • Coffea liberica Hiern, Trans. Linn. Soc. London, Bot. 1: 171 (1876).
    • Coffea liberica f. bwambensis Bridson, Kew Bull. 37: 314 (1982).
    • Coffea liberica var. dewevrei (De Wild. & T.Durand) Lebrun, Mém. Inst. Roy. Colon. Belge, Sect. Sci. Nat. (8vo) 11(3): 168 (1941).
    • Coffea liberica var. liberica.
  • Coffea ligustroides S.Moore, J. Linn. Soc., Bot. 40: 94 (1911).
  • Coffea littoralis A.P.Davis & Rakotonas., Adansonia, III, 23: 138 (2001).
  • Coffea lulandoensis Bridson, Kew Bull. 49: 333 (1994).
  • Coffea macrocarpa A.Rich., Mém. Soc. Hist. Nat. Paris 5: 168 (1834).
  • Coffea magnistipula Stoff. & Robbr., Taxon 46: 39 (1997).
  • Coffea mangoroensis Portères, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 204 (1962).
  • Coffea manombensis A.P.Davis, Kew Bull. 55: 406 (2000).
  • Coffea mauritiana Lam., Encycl. 1: 550 (1785).
  • Coffea mayombensis A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 19: 402 (1939).
  • Coffea mcphersonii A.P.Davis & Rakotonas., Adansonia, III, 23: 141 (2001).
  • Coffea millotii J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 13 (1961).
  • Coffea minutiflora A.P.Davis & Rakotonas., Bot. J. Linn. Soc. 142: 113 (2003).
  • Coffea mogenetii Dubard, Agric. Prat. Pays Chauds 5: 99 (1905).
  • Coffea mongensis Bridson, Kew Bull. 36: 829 (1982).
  • Coffea montekupensis Stoff., Kew Bull. 52: 990 (1997).
  • Coffea montis-sacri A.P.Davis, Kew Bull. 56: 485 (2001).
  • Coffea moratii J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., Bot. J. Linn. Soc. 142: 115 (2003).
  • Coffea mufindiensis Hutch. ex Bridson, Kew Bull. 36: 842 (1982).
    • Coffea mufindiensis subsp. australis Bridson, Kew Bull. 36: 844 (1982).
    • Coffea mufindiensis subsp. lundaziensis Bridson, Kew Bull. 36: 844 (1982).
    • Coffea mufindiensis subsp. mufindiensis.
    • Coffea mufindiensis subsp. pawekiana (Bridson) Bridson, Kew Bull. 41: 309 (1986).
  • Coffea myrtifolia (A.Rich. ex DC.) J.-F.Leroy, Bull. Mus. Natl. Hist. Nat., B, Adansonia 6: 373 (1984).
  • Coffea perrieri Drake ex Jum. & H.Perrier, Ann. Inst. Bot.-Géol. Colon. Marseille, II, 8: 464 (1910).
  • Coffea pervilleana (Baill.) Drake in A.Grandidier, Hist. Phys. Madagascar 36(6, atlas4): t. 415 (1897).
  • Coffea pocsii Bridson, Kew Bull. 49: 336 (1994).
  • Coffea pseudozanguebariae Bridson, Kew Bull. 36: 835 (1982).
  • Coffea racemosa Lour., Fl. Cochinch.: 145 (1790).
  • Coffea rakotonasoloi A.P.Davis, Kew Bull. 56: 481 (2001).
  • Coffea ratsimamangae J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., Adansonia, III, 23: 143 (2001).
  • Coffea resinosa (Hook.f.) Radlk., Abh. Naturwiss. Vereine Bremen 8: 392 (1883).
  • Coffea rhamnifolia (Chiov.) Bridson, Kew Bull. 38: 320 (1983).
  • Coffea richardii J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 17 (1961).
  • Coffea sahafaryensis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 528 (1962).
  • Coffea sakarahae J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 525 (1962).
  • Coffea salvatrix Swynn. & Philipson, J. Bot. 74: 314 (1936).
  • Coffea sambavensis J.-F.Leroy ex A.P.Davis & Rakotonas., Adansonia, III, 23: 340 (2001).
  • Coffea schliebenii Bridson, Kew Bull. 49: 335 (1994).
  • Coffea sessiliflora Bridson, Kew Bull. 41: 307 (1986).
    • Coffea sessiliflora subsp. mwasumbii Bridson, Kew Bull. 41: 308 (1986).
    • Coffea sessiliflora subsp. sessiliflora.
  • Coffea stenophylla G.Don, Gen. Hist. 3: 581 (1834).
  • Coffea tetragona Jum. & H.Perrier, Ann. Inst. Bot.-Géol. Colon. Marseille, II, 8: 466 (1910).
  • Coffea togoensis A.Chev., Rev. Bot. Appl. Agric. Trop. 19: 402 (1939).
  • Coffea tricalysioides J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 8: 10 (1961).
  • Coffea tsirananae J.-F.Leroy, Adansonia, n.s., 12: 319 (1972).
  • Coffea vatovavyensis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 527 (1962).
  • Coffea vavateninensis J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 229 (1962).
  • Coffea vianneyi J.-F.Leroy, J. Agric. Trop. Bot. Appl. 9: 222 (1962).
  • Coffea vohemarensis A.P.Davis & Rakotonas., Bot. J. Linn. Soc. 142: 111 (2003).
  • Coffea zanguebariae Lour., Fl. Cochinch.: 145 (1790).

Weitere Bilder

Weiterführendes

Weblinks

Einzelreferenzen

  1. Artenliste bei Kew Checklists (Coffea in der Suchbox eingeben); abgerufen am 18. April 2007.

Wikimedia Foundation.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Kaffeebaum — (Kaffeestrauch, Coffea L.), Gattung der Rubiazeen, immergrüne, seltener laubwechselnde, gewöhnlich kahle Sträucher, selten kleine Bäume, mit gegenständigen oder zu drei wirtelständigen, gestielten oder fast sitzenden, ganzrandigen Blättern,… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Kaffeebaum — Kaffeebaum, s. Kaffee I …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Kaffeebaum — kavamedis statusas T sritis vardynas apibrėžtis Raudinių (Rubiaceae) šeimos augalų gentis (Coffea). atitikmenys: lot. Coffea angl. coffee; coffee tree vok. Kaffeebaum; Kaffeepflanze; Kaffeestrauch rus. кофейное дерево lenk. kawowe drzewo …   Dekoratyvinių augalų vardynas

  • Kaffeebaum, Kentuckyscher — Kaffeebaum, Kentuckyscher, s. Gymnocladus …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Kaffeebaum — Kạf|fee|baum 〈m. 1u; Bot.〉 aus Afrika stammende Art der Rötegewächse mit koffeinhaltigen Früchten: Coffea * * * Kạf|fee|baum, der: vgl. ↑Kaffeepflanze …   Universal-Lexikon

  • Kaffeebaum — Kạf|fee|baum …   Die deutsche Rechtschreibung

  • Kentuckyscher Kaffeebaum — Kentuckyscher Kaffeebaum, s. Gymnocladus …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • arabischer Kaffeebaum — arabinis kavamedis statusas T sritis vardynas apibrėžtis Raudinių šeimos dažinis, maistinis, prieskoninis, vaistinis augalas (Coffea arabica), paplitęs Afrikoje (Etiopijoje, Kenijoje), kitur – auginamas. Turi psichinę veiklą stimuliuojančių… …   Lithuanian dictionary (lietuvių žodynas)

  • Kaffee — (nach dem türkischen Worte Kahveh, aus Samen bereitetes Getränk, od. von Kassa), I. der Kaffeebaum (Coffea arabica L.), zur Familie der Rubiaceae Coffeaceae Psychotricae Coffeeae gehörig, ist ursprünglich in der Alten Welt einheimisch, u. zwar… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Genußmittel — Fig. 1. Humulus Lupulus L. (Hopfen), eine Pflanze aus der Familie der Morazeen, mit ausdauerndem Wurzelstock, langen horizontalen Ausläufern, krautartigem, kantigem, 4–9 m langem, wie die Blattstiele und die Unterseite der Blätter rückwärts… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”