Lutk

Lutk
Skulptur von Lutken in Burg (Spreewald)

Lutken oder Ludken sind meist in der Erde wohnenden Zwerge aus der Lausitzer Sagenwelt. Im Sorbischen heißen sie Lutki und werden in der Mark Brandenburg Lutchen[1][2] genannt. Der Singular Lutk wird in der Sage meist nur verwendet, wenn ein Einzelner mit einem Menschen, zumeist aus dem bäuerlichen Stand, in Kontakt tritt.

Die Lutken sollen den Menschen meist freundlich gesinnt gewesen sein und verkehrten in ihren Häusern. Sie sind kleine Menschen, die einst auf der Erde wohnten und mit dem Eindringen des Christentumes, erschreckt durch den Klang der Kirchenglocken, ins Erdinnere flüchteten. Im Norden der Lausitz brachte man die gefundenen Urnen und Tonkrüge mit ihnen in Verbindung, die man für den Hausrat der Lutken hielt.[3] Ihre Wohnhügel wurden Ludkowa gora (Ludkenberg) oder Ludkowa gorka (Ludkenhügel) genannt.[4]

In der Oberlausitz kennt man ebenfalls Zwergsagen, die insbesondere in der südlichen Oberlausitz von Querxen und Veensmännlein erzählen.

Literatur und Quellenverweise

Literatur

Verweise

  1. Lutchen (Lutki), Leutchen, besonders in der Mark Brandenburg gebrauchte Volksbezeichnung für die meist in der Erde wohnend gedachten »kleinen Leute« oder Zwerge; daher Lutchenberge (vorgeschichtliche Gräber), Lutchentöpfe (Begräbnisurnen) etc.“

    Meyers Großes Konversations-Lexikon, Band 12. Leipzig 1908, S. 869. Online: zeno.org

  2. Lutchen, in: Meyers Konversationslexikon. Verlag des Bibliographischen Instituts, Leipzig und Wien, Vierte Auflage, 1885–1892, S. 1021. Online: retro|bib
  3. Von Lutken und Zwergen. In: Erich Schneider (Bearb.): Sagen der Lausitz. Eine Auswahl. 4. durchgesehene und erweiterte Auflage. Domowina-Verlag, Bautzen 1965, S. 36
  4. Die Ludki. In: Karl Haupt: Sagenbuch der Lausitz. Engelmann: Leipzig 1862/63, S.45 (S. 45 in der Google Buchsuche)

Wikimedia Foundation.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Lütk — 1. Lütk un grôt as de Swîn to Holte lopt. – Richey, 30; Schütze, IV, 236. Klein und gross durcheinander. 2. Lütk un kriegel1 ess better os en grauten Fliegel2. (Lippe.) – Firmenich, I, 268; für Lübeck: Deecke, 10. 1) Munter, vergnügt. 2) Grosser… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • lútka — e ž (ȗ) 1. majhna figura, ki predstavlja človeka, žival, za uprizarjanje iger: gledališče je dobilo nove lutke; igrati z lutkami; hodi, premika se kot lesena lutka / gledališče ročnih lutk / pog. gledati lutke lutkovno predstavo // slabš. kdor v …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • Seelilien — Seelilien, Haarsterne, Armlilien (Crinoidĕa), Klasse der Stachelhäuter, festsitzende Tiere, mit regelmäßig angeordneten Kalkplatten an der Rückenseite des kelchförmigen Körpers und langem, gegliedertem Stiel in der Mitte der Rückenseite; vom… …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Names of European cities in different languages: I–L — v · d · …   Wikipedia

  • Lutsk — Luckas (Lithuanian), Luţk (Romanian), Lutsk / Luts’k / Луцьк (Ukrainian), Łuck (Polish) …   Names of cities in different languages

  • animácija — e ž (á) film., gled. navidezno oživljanje lutk, predmetov ali risanih figur s premikanjem, gibanjem le teh: od konstrukcije lutke je odvisna dobra animacija; tehnika animacije / avtor risanke je dobil nagrado za režijo in animacijo; pren. to je… …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • grotésken — 1 kna o prid., grotésknejši (ẹ̑) ki zaradi neskladnosti z okoljem grozljivo smešno deluje: njegovim očem se je nudil grotesken prizor; groteskna slika / groteskni gibi lutk / groteskni humor tragedije // ekspr. nenavaden, čuden: ladja z… …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • izrezljávanje — a s (ȃ) glagolnik od izrezljavati: izrezljavanje lutk, žlic …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • kašírati — am nedov. in dov. (ȋ) teh. 1. prekrivati kaj s tanjšo plastjo papirja ali s folijo z lepljenjem; oblepljati, prelepljati: kaširati lepenko, platnice / kaširati z okrasnim papirjem // z lepilom pritrjevati na močnejšo podlago: kaširati lepak na… …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • lútkar — ja m (ȗ) 1. gled. oseba, ki lutko premika in govori zanjo: ta lutkar je odličen animator in recitator; spreten lutkar 2. kdor se ukvarja z lutkovnim gledališčem: posvetovanje lutkarjev // izdelovalec lutk …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”