Pérotin

Pérotin
Seite aus dem Alleluia nativitas

Pérotin (Perotinus), auch als „Magister Perotinus“ oder „Perotinus magnus“ bekannt, (* zwischen 1150 und 1165; † zwischen 1200 und 1225) war Magister an der Klosterkirche und Kathedrale Notre Dame in Paris und gilt als bedeutendster Komponist der sogenannten Notre-Dame-Schule.

Da über sein Leben nichts überliefert ist, basiert das Wissen über ihn auf Aussagen des Johannes de Garlandia (um 1240) und Anonymus IV (nach 1279). Seine Werke sind überliefert im Magnus liber organi (Großes Buch der Organa).

Seine musikhistorische Leistung (jedenfalls entnimmt die Musikwissenschaft das aus den Überlieferungen des Anonymus IV) liegt in der Weiterentwicklung der zweistimmingen Organa seines Vorgängers Léonin an der Kathedrale von Notre-Dame zu drei- und vierstimmigen (Quadruplum) Organa. Durch das Hinzutreten einer dritten und vierten Stimme war die freie Rhythmik des gregorianischen Chorals nicht mehr anwendbar. Es war erforderlich, die einzelnen Stimmen zur Ordnung des Gesamtablaufes fest zu rhythmisieren. Hierzu verwendete Pérotin sechs verschiedene, an antike Versmaße angelehnte rhythmische Modelle, den sogenannten Modalrhythmus.

Inhaltsverzeichnis

Der Musiktraktat des Anonymus IV

Im Musiktraktat des Anonymus IV, der übrigens umfangreiche Partien aus dem Traktat des Johannes de Garlandia quasi Satz für Satz übernommen hat, geht hervor, dass es wohl eine Zeit des Perotinus Magnus gab, in der eine ganz bestimmte Notationsweise (die Modalnotation) von ihm und seinen Vorgängern verwendet worden war. („[…] et hoc ab illo tempore, quo homines incipiebant talia cognoscere, ut in tempore Perotini Magni et a tempore antecessorum suorum.“)

Weiter heißt es:

„Et nota, quod magister Leoninus, secundum quod dicebatur, fuit optimus organista, qui fecit magnum librum organi de gradali et antifonario pro servitio divino multiplicando. Et fuit in usu usque ad temporis Perotini Magni, qui abbreviavit eundem et fecit clausulas sive puncta plurima meliora, quoniam optimus discantor erat, et melior quam Leoninus erat.“

„Und merke dir, dass der Magister Leoninus, wie berichtet wurde, der beste Organista gewesen ist; er verfertigte den Magnus Liber der Organa zum Graduale und Antiphonar zur Bereicherung des Gottesdienstes. Und dieses Buch blieb in Gebrauch bis zu der Zeit des Perotinus Magnus, der dasselbe gekürzt hat und viel bessere Klauseln und Punkta schuf, weil er der beste Discantor war, sogar besser als Leoninus.“

Zuletzt berichtet Anonymus IV über die Arbeit des Perotinus Magnus, welcher den Angaben im Traktat zufolge beste Quadrupla (vierfache Organa) wie das Viderunt omnes und das Sederunt mit einer Fülle von Colores der harmonischen Kunst sowie schönste Tripla (dreifache Organa) und Conductus schuf.

Literatur

  • Clemens Kühn: Formenlehre der Musik. 4. Auflage. Kassel: Bärenreiter 1994, S. 46–50, ISBN 3-7618-4460-3
  • Diether de la Motte: Kontrapunkt. Ein Lese und Arbeitsbuch. 5. Auflage. Kassel: Bärenreiter 1994, S. 17–30, ISBN 3-7618-4371-2
  • H. Husmann: Die dreistimmigen Organa der Notre-Dame-Schule. Berlin 1932 (Dissertation)
  • Kurt Honolka (Hrsg.): Knaurs Weltgeschichte der Musik. München: Droemer Knaur, 1979, S. 159–165, ISBN 3-426-03610-X
  • Rudolf Flotzinger: Zu Perotin und seinem Sederunt. In: W. Breig et al. (Hrsg.): Analysen. Festschrift Hans Heinrich Eggebrecht (= Beihefte zum Archiv für Musikwissenschaft, Bd. XXIII). Stuttgart 1984
  • Rudolf Flotzinger: Von Léonin zu Pérotin: der musikalische Paradigmenwechsel in Paris um 1210. Peter Lang 2007, ISBN 3039109871
  • Music of the Gothic Era (Musik der Gotik). Booklet der gleichnamigen (CD/LP/MC) des Early Music Consort of London unter der Leitung von David Munrow

Film

  • "Dein Kuss von göttlicher Natur – Der ZEITgenosse Perotin", Regie: Uli Aumüller Produktion: inpetto filmproduktion berlin, ARTHAUS Musik 100 695

Weblinks


Wikimedia Foundation.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • PÉROTIN — est un compositeur français du Moyen Âge dont le nom reste attaché à l’essor de la polyphonie et de l’école parisienne dite école de Notre Dame. C’est, en effet, alors que s’édifiait la cathédrale et que l’Université de Paris rayonnait dans tout… …   Encyclopédie Universelle

  • Perotín — Perotín, llamado en francés Pérotin le Grand (‘el grande’) o en latín Magister Perotinus Magnus (también Perotinus Magnus y Magister Perotinus) fue un compositor francés medieval, que nació en París entre 1155 y 1160 y murió hacia 1230.… …   Wikipedia Español

  • Pérotin — ( fl. c. 1200), also called Perotin the Great, was a European composer, believed to be French, who lived around the end of the twelfth and beginning of the 13th century. He was the most famous member of the Notre Dame school of polyphony. He was… …   Wikipedia

  • Perotin — Pérotin Pour les articles homonymes, voir Pérotin (homonymie). Pérotin Naissance vers 1160 Pays d’origine Royaume de France Décès vers 12 …   Wikipédia en Français

  • Perotin — Seite aus dem Alleluia nativitas Pérotin (Perotinus), auch als „Magister Perotinus“ oder „Perotinus magnus“ bekannt, (* zwischen 1150 und 1165; † zwischen 1200 und 1225) war Magister an der Klosterkirche und Kathedrale Notre Dame in Paris und… …   Deutsch Wikipedia

  • Pérotin — Pour les articles homonymes, voir Pérotin (homonymie). Pérotin Naissance vers 1160 Pays d’origine Royaume de France Décès vers 1230 Royaum …   Wikipédia en Français

  • Pérotin — ▪ French composer Latin  Perotinus   died 1238?, Paris?, France       French composer of sacred polyphonic music, who is believed to have introduced the composition of polyphony in four parts into Western music.       Nothing is known of Pérotin… …   Universalium

  • Pérotin — El compositor francés Pérotin, llamado le Grand (el grande) magister Pérotinus magnus , nació hacia 1160 y murió entorno a 1230. En el s.XIII revisó el Grand Livre d organum (magnus liber organi). Hacia 1200, compuso unas obras a tres o cuatro… …   Enciclopedia Universal

  • Pérotin (compositeur) — Pérotin Pour les articles homonymes, voir Pérotin (homonymie). Pérotin Naissance vers 1160 Pays d’origine Royaume de France Décès vers 12 …   Wikipédia en Français

  • Pérotin (homonymie) — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Yves Pérotin (1922 1981) est un archiviste français. Pérotin, surnommé le Grand (magister Perotinus magnus) (v.1160 v.1230), était un compositeur de… …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”