Liste der Volkstribune der römischen Republik

Liste der Volkstribune der römischen Republik

Die Liste der Volkstribune der römischen Republik enthält alle nachweisbaren Volkstribune (tribuni plebis) von 493 v. Chr. bis 43 v. Chr. Aufgrund der Quellenlage können nicht alle angegeben werden, es gibt darüber hinaus auch fragliche oder nicht genau zuzuordnende Namen oder Jahreszahlen.

Das Volkstribunat entstand in den Ständekämpfen der römischen Republik und existiert seit 493 v. Chr. Die sich daraus ergebende wichtigste Aufgabe der Tribunen - zuerst waren es zwei, seit 457 v. Chr. zehn - war der Schutz der Plebejer vor der Macht der Patrizier. Somit waren auch nur Mitglieder plebejischer Familien in das Amt wählbar, sie wurden von der Versammlung der Plebejer, dem concilium plebis, gewählt. Wie bei allen römischen Magistraten, waren Kontinuation (direkte Wiederholung), Iteration und Kumulation (Ämterhäufung) verboten, auch wenn es Abweichungen von diesen Regeln gegeben hat. Bis zur mittleren Republik 287 v. Chr. differenzierten sich die Aufgaben und die Rechte der Volkstribune aus. Seit 82 v. Chr. war das Amt Teil des cursus honorum und vom Status auf gleicher Ebene wie die Ädilität. Mit Caesars Ermordung und dem darauf folgenden Aufstieg Octavians endet die Liste der Volkstribune der römischen Republik 43 v. Chr.


Praenomina:
  • A. = Aulus
  • Ap. = Appius
  • C. = Gaius
  • Cn. = Gnaeus
  • D. = Decimus
  • Fl. = Flavius
  • K. = Kaeso
  • L. = Lucius
  • M. = Marcus
  • M’. = Manius
  • Mam. = Mamercus
  • N. = Numerius
  • P. = Publius
  • Q. = Quintus
  • Ser. = Servius
  • Sex. = Sextus
  • Sp. = Spurius
  • T. = Titus
  • Ti. = Tiberius

Liste der Volkstribune der römischen Republik

Jahr (v. Chr.) gesicherte Volkstribune[1] unsichere Volkstribune[2]
Frühe Republik
493 L. Alibinius (Paterculus), L. Iunius Brutus, C. Licinius, P. Licinius, L. Sicinius Vellutus (Bellutus)[3] C. Viscellius ? Ruga[4]
492 Sp. Sicinius
491 M. Decius, L. Sicinius Vellutus
490-484 nicht belegt
483 C. Maenius
482 nicht belegt
481 Sp. Licinius
480 Ti. Pontificius
479-477 nicht belegt
476 Q. Considius, T. Genucius
475 L. Caedicius, T. Statius
474 Cn. Genucius ?[5]
473 Cn. Genucius ?[6]
472 Volero[7] Publilius
471 C. Laetorius, Volero Publilius[8]
470 M. Duillius, Sp. Icilius, L. Mecilius, L. Numitorius, Cn. Siccius
469-463 nicht belegt
462 C. Terentilius Harsa, Sex. Titius
461 A. Verginius, M. Volscius Fictor
460 A. Verginius, M. Volscius Fictor
459 A. Verginius, M. Volscius Fictor
458 A. Verginius, M. Volscius Fictor
457 A. Verginius, M. Volscius Fictor[9]
456 L. Icilius, L. Alienus
455 L. Icilius, L. Alienus
454 C. Calvius Cicero, L. Siccius Dentatus
453-450 nicht belegt
449 C. Apronius, M. Duillius, L. Icilius, P. Numitorius, C. Oppius, M. Pomponius, C. Sicinius, M. Titinius, L. Verginius, Ap. Villius
448 L. Trebonius Asper ? A. Aternius, ? Sp. Tarpeius
447-446 nicht belegt
445 C. Canuleius, C. Furnius
444-443 nicht belegt
442 ? Poetilius
441 ? Poetilius
440-437 nicht belegt
436 Sp. Maelius
435-424 nicht belegt
432 C. Iunius
422 (Ti.) Antistius, (M.) Asellius, (Ti.) Spurillius, Sex. Tempanius, L. Hortensius
421 nicht belegt
420 A. Antistius, Sex. Pompilius, M. Canuleius
419-417 nicht belegt
416 S. Maecilius, (M.) Metilius
415 L. Decius
414 M. Sextius
413 nicht belegt
412 L. Icilius
411 nicht belegt
410 M. Menenius
409 (L.?) Icilius, ? Icilius, ? Icilius[10]
408-402 nicht belegt
401 M. Acutius, P. Curatius, C. Lacerius, M. Minucius, Cn. Trebonius
400-396 nicht belegt
395 T. Sicinius, Q. Pomponius, A. Verginius
394 Q. Pomponius, T. Sicinius, A. Verginius
393 T. Sicinius
392 nicht belegt
391 L. Apuleius
390 nicht belegt
389 Cn. Marcius
388 nicht belegt
387 L. Sicinius
386-385 nicht belegt
384 M. Meneius, Q. Publilius
383-377 nicht belegt
376 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus[11]
375 keine Magistrate gewählt
374 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
373 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
372 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
371 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
370 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
369 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
368 nicht belegt
367 C. Licinius Stolo, L. Sextius Sextinus Lateranus
366 - 363 nicht belegt
362 M. Pomponius
361 - 359 nicht belegt
358 C. Poetilius
357 - 342 nicht belegt
341 L. Genucius
340 - 328 nicht belegt
327 M. Flavius
326 - 324 nicht belegt
323 M. Flavius
322 - 321 nicht belegt
320 L. Livius, Q. Maelius, Ti. Numicius
319 M. Antistius
318 - 314 nicht belegt
313 Ovinius
312 L. ?Cominius
311 L. Atilius, C. Marcius (Rutilius Censorinus), M. Decius
310 P. Sempronius (Sophus?)
309 nicht belegt
308 L. Furius
307 - 306 nicht belegt
305 ? Cn. Flavius
304 ? Cn. Flavius
303 - 301 nicht belegt
300 Cn. Ogulnius, Q. Ogulnius (Gallus)
299 nicht belegt
298 M'. Curius Dentatus
297 - 294 nicht belegt
293 M. Scantius
Mittlere Republik
292 - 287 nicht belegt
286 Aquilius ?
285 C. Aelius
284 - 280 nicht belegt
279 ? Maenius
278 - 271 nicht belegt
270 M. Fulvius Flaccus
269 - 248 nicht belegt
248 Pullius C.? Fundanius Fundulus
247 - 242 nicht belegt
241 ? Genucius
240 - 233 nicht belegt
232 C. Flaminius
231 - 221 nicht belegt
220 ? M. ? Metilius
219 ? Maenius
218 Q. Claudius
217 M. Metilius
216 Q. Baebius Herennius, M. Minucius, L. Scribonius Libo
215 C. Oppius
214 nicht belegt
213 L. ? Caecilius Metellus
212 nicht belegt
211 C. Sempronius Blaesus ? C. Servilius Geminus, ? P. Aquilius
210 C. Arrenius, L. Arrenius, L. Atilius, M. Lucretius
209 C. Publicius Bibulus
208 - 205 nicht belegt
204 Cn. Baebius (Tamphilus), M. Cincius Alimentus, M. Claudius Marcellus ? Licinius, ? M. Silius, ? P. Silius
203 ? Cn. Baebius (Tamphilus)
202 nicht belegt
201 M'. Acilius Glabrio, Q. Minucius Thermus
200 Q. Baebius, Ti. Sempronius Longus
199 P. Porcius Laeca
198 M. Fulvius, M'. Curius
197 Q. Fulvius, L. Oppius (Salinator)
196 C. Atinius Labeo, C. Licinius Lucullus, Q. Marcius Ralla C. Afranius (Stellio?)
195 M. Fundanius, M. Iunius Brutus, P. Iunius Brutus, L. Valerius (Tappo)
194 ? M. Baebius (Tamphilus)
193 Q. Aelius Tubero, M. Sempronius (Tuditanus)
192 nicht belegt
191 P. Sempronius Blaesus
190 nicht belegt
189 P. Sempronius Gracchus, C. Sempronius Rutilus, (Q.) Terentius Culleo
188 C. Valerius Tappo
187 M. Aburius, L. Mummius, Q. Mummius, Q. Pettilius, Q. Pettilius (Spurinus)
186 - 185 nicht belegt
184 C. Fannius, C. Minucius Augurinus, M. Naevius, Ti. Sempronius Gracchus ? M. Caelius
183 nicht belegt
182 C. Orchius
181 nicht belegt
180 L. Villius Annalis
179 - 178 nicht belegt
177 A. oder C. Licinius Nerva, C. Papirius Turdus Q. Aelius (Paetus? oder Tubero?)
176 - 173 nicht belegt
172 M. Lucretius, Q. Marcius Scilla, M. Marcius Sermo
171 M. Claudius Marcellus, M. Fulvius Nobilior
170 Cn. Aufidius, M'. Iuventius Thalna
169 P. Rutilius, Q. Voconius Saxa
168 Cn. Tremellius
167 M. Antonius, M. Pomponius, Ti. Sempronius
166 - 155 nicht belegt
154 ? L. Aurelius Cotta, ? Q. Caecilius Metellus (Macedonicus)
153 ? Aelius, ? Fufius
152 - 150 nicht belegt
149 L. Calpurnius Piso Frugi, L. Scribonius Libo ? Atinius
148 - 147 nicht belegt
146 Livius
145 C. Licinius Crassus
144 nicht belegt
143 T. ? Didius
142 ? C. Fannius
141 P. Mucius Scaevola
140 Ti. Claudius Asellus
139 A. Gabinius
138 C. Curiatus, S. Licinius
137 M. Antius Briso, L. Cassius Longinus Ravilla
136 P. Rutilius
135 -134 nicht belegt
Späte Republik
133 M. Octavius, Rubrius, P. Satureius, Ti. Sempronius Gracchus Q.? Mucius oder Minucius oder Mummius
ca. 132 (vor 129) ? Q. Aelius Tubero
131 od. 130 C. Atinius Labeo Macerio, C. Papirius Carbo
126 M. Iunius Pennus
124 od. 123 M. Iunius (Silanus)
123 C. Sempronius Gracchus  ? Aufeius
123 od. 122  ?Cn. Marcius Censorinus
122 M'. Acilius Glabrio, M. Fulvius Flaccus, M. Livius Drusus (maior), C. Sempronius Gracchus C.? Rubrius
121  ? Maevius od. Mevius, M.? Minucius Rufus
120 L. Calpurnius Bestia, P. Decius (Subulo)
ca. 120 C. Licinius Nerva
119 od. 118 Sp. Thorius
119 C. Marius
113 Sex. Peducaeus
111 C. Baebius, C. Memmius
110 L. Annius, P. Licinius Lucullus
109 C. Mamilius Limetanus
107 C. Coelius Caldus, L. Licinius Crassus, T. Manlius Mancinus
106 Q. Mucius Scaevola
104 L. Cassius Longinus, Cn. Domitius Ahenobarbus
ca. 104 ? Clodius, L. Marcius Philippus
103 L. Appuleius Saturninus, L. (Aurelius) Cotta, T. Didius, C. Norbanus L. (Antistius?) Reginus, M.? Baebius (Tamphilus?)
102 A. Pompeius
101 C. Servilius Glaucia
100 L. Appuleius Saturninus
100 od. 99 P. Furius, Q. Pompeius Rufus, M.? Porcius Cato
99 L. Appuleius Saturninus (des.), L. Equitius (des.)[12], Sex. Titius
99 od. 98 C. Appuleius Decianus, Q. Calidius, C. Canuleius
ca. 98 P. Servilius Vatia (Isauricus)
97 M. Duronius
92 Cn. Papirius Carbo
91 M. Livius Drusus (minor), Saufeius
um 90 T. Iunius, (P.?) Porcius (Laeca?)
91 od. 90  ?. L. Fufius
90 C. Papirius Carbo Arvina, C. Scribonius Curio, Q. Varius Severus Hibrida ? Q. Caecilius Metellus Celer, ? Cn. Pompeius
89 L. Cassius, C. Papirius Carbo, M. Plautius Silvanus ? L. Calpurnius Piso, L. Memmius
88 P. Antistius, P. Sulpicius (Rufus)
87 Sex. Lucilius, P. Magius, M. Marius Gratidianus, M. Vergilius ? C. Milonius
87 od. 86 Caelius
86 P. Popillius Laenas
83 M. Iunius Brutus
82 Q. Valerius Soranus
80 C. Herennius
78  ? M'. Acilius Glabrio
77 M. Terpolius
76 Cn. Sicinius
75 Q. Opimius
74 L. Quinctius
73 C. Licinius Macer
71 M. Lollius Palicanus
70 Plautius
69 Q. Cornificius, Q. Manlius C. Visellius Varro
68 C. Antius (Restio), C. Antonius (Hibrida), Cn. Cornelius (Lentulus), C. Fundianus, Q. Marcius, C. Popilius, M. Valerius, L. Volcacius Q. Caecilius (Metellus Celer?), L. Hostilius (Dasianus?)
ca. 67 C. Papirius Carbo
67 C. Cornelius, A. Gabinius, L. Roscius Otho, P. Servilius Globulus, L. Trebellius
66 C. Memmius C. Manilius (Crispus?)
65 C. Papius
64 Q. Mucius Orestinus ? Fabius
63 T. Ampius Balbus, L. Caecilius Rufus, T. Labienus, P. Servilius Rullus
62 Q. Caecilius Metellus Nepos, L. Calpurnius Bestia, L. Marius, Q. Minucius Thermus, M. Porcius Cato (Uticensis) ? L. Fabricius
61 M. Aufidius Lurco, Q. Caecilius Cornutus, Q. Fufius Calenus
60 L. Flavius, C. Herennius
59 C. Alfius Flavus, Q. Ancharius, C. Cosconius, Cn. Domitius Calvinus, C. Fannius, P. Vatinius Q. Caecilius Metellus Pius Scipio Nasica, P. Nigidius Figulus
58 Aelius Ligus, P. Clodius Pulcher, L. Ninnius Quadratus, Q. Terentius Culleo L. Antistius (evtl. 56), L. Novius (Niger?)
57 T. Annius Milo (Papianus), Sex. Atilius Serranus Gavianus, C. Cestilius, M. Cispius, M. Curtius Peducaenus, Q. Fabricius, T. Fadius, C. Messius, Q. Numericus Rufus (Gracchus), P. Sestius
56 L. Caninius Gallus, Cassius, Cn. Plancius, A. Plautius, C. Porcius Cato, L. Racilius, P. Rutilus Lupus L. Antistius (Vestus, evtl. 58), M. Nonius Sufenas, L. Procilius
55 A. Allienus, P. Aquillus Gallus, C. Ateius Capito, C. Fabius, Mamilius, Sex. Peducaenus, L.Roscius Fabatus, C. Trebonius
54 D. Laelius, C. Memmius, Q. Mucius Scaevola, Terentius
53 M. Coelius Vinicianus, , P. Licinius Crassus Iunianus, C. Luculius Hirrus
52 M. Caelius Rufus, Manilius Cumanus, T. Munatius Plancus Byrsa, Q. Pompeius Rufus, C. Sallustius Crispus
51 C. Caelius (Rufus), P. Cornelius, C. Vibius Pansa (Caetronianus), L. Vinicius
50 C. Furnius, C. Scribonius Curio
49 M. Antonius, L. Caecilius Metellus, C. Cassius Longinus, Q. Cassius Longinus, L. Marcius Philippus ? (Aurelius) Cotta, ? (L.?) Rubrius
48 ? A. Hirtius
47 C. Asinius Pollio, P. Cornelius Dollabella, L. Trebellius (Fides)
46 ? C. Antonius
45 L. Pontius Aquila ? Caecilius oder Pomponius
ca. 45 P. Ventidius Bassus
44 L. Antonius, L. Caesetius Flavus, Ti. Cannutius, L. Cassius Longinus, (D.) Carfulenus, L. Decidius Saxa, C. Epidius Marullus, C. Helvius Cinna, C. od. P. Hostilius Saserna, (Nonius) Asprenas, C. (Servilius) Casca ? (L.) Flaminius (Chilo?)
43 P. Appuleius, Salvius, M. Servilius, P. Servilius Casca Longus, M. Terentius Varro Gibba, P. Titius ? L. Cornificius, ? M. Vipsanius Agrippa

Anmerkungen

  1. Von Niccolini und Broughton als gesichert angesehen.
  2. Jahr oder Name oder beides nicht eindeutig belegt.
  3. Sicher überliefert in zwei Traditionen - nach Livius und Dionysios Halikarnassos - sind Albin(i)us und Sicinius, alle anderen sind wenigstens einmal genannt, doch zweifelhaft. Vgl. Livius, 2.33.3 und Dion. Hal. 6.89.
  4. Nach Dion. Hal. 8.31.4 Icilius.
  5. Nach Niccolini.
  6. Nach Broughton.
  7. Volero ist als Praenomen überliefert.
  8. Laetorius und Volero brachten den Antrag ein, die Zahl der Tribune auf 5 zu erhöhen; bewilligt wurde schließlich ein Viererkollegium. Vgl. Livius, 2.55.10-58.2.
  9. Verginius und Volscius brachten den Antrag ein, die Zahl der Tribune auf 10 zu erhöhen, vgl. Livius 3.30.5-7.
  10. Drei Tribune aus einer gens
  11. Nach Livius 6.36 f. waren Licinius Stolo und Sextius Lateranus achtmal Volkstribune; s. Licinisch-sextische Gesetze.
  12. Sowohl Appuleius als auch Equitius waren gewählt, kamen vor ihrem Amtsantritt aber ums Leben (Steinigung durch Senatoren).

Literatur

  • Thomas Robert Shannon Broughton: The Magistrates of the Roman Republic, New York 1951-1986
  • Giovanni Niccolini: I fasti dei tributi della plebe, Mailand 1934

Wikimedia Foundation.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • römische Republik: Vorgeschichte und Entstehung —   Die römische Frühzeit ist eine Epoche, deren nachprüfbare Geschichte in umgekehrtem Verhältnis zu dem steht, was aus ihr über dramatische Ereignisse und eindrucksvolle Persönlichkeiten erzählt wird. Vieles ist sprichwörtlich geworden so stammt… …   Universal-Lexikon

  • Tribunizische Gewalt — Der Begriff Tribunizische Gewalt (lateinisch tribunicia potestas) bezeichnet die Amtsbefugnisse der Volkstribunen im antiken Rom. Das Volkstribunat und die damit verbundenen Befugnisse wurde von den Plebejern in den Ständekämpfen errungen.… …   Deutsch Wikipedia

  • Volkstribunat — Volkstribun (tribunus plebis) war ein Magistrat, das heißt ein gewählter politischer Amtsträger, in der Römischen Republik. Welche Stellung das Amt im cursus honorum hatte und ab wann es überhaupt dazu gezählt werden kann, ist umstritten.[1] Ihr… …   Deutsch Wikipedia

  • Volkstribun — Volkstribun, lateinisch tribunus plebis, war ein Magistrat, das heißt ein gewählter politischer Amtsträger in der Römischen Republik. Welche Stellung das Amt im cursus honorum hatte und ab wann es überhaupt dazu gezählt werden kann, ist… …   Deutsch Wikipedia

  • Lucius Cornelius Sulla Felix — Bildnis eines Unbekannten, mit Sulla identifiziert, Münchner Glyptothek (Inv. 309) Lucius Cornelius Sulla Felix (* um 138/134 v. Chr.; † 78 v. Chr.; kurz Sulla, manchmal auch Sylla oder Silla geschrieben[1]) war ein römischer Politiker, Feldherr… …   Deutsch Wikipedia

  • Senat von Rom — Darstellung einer Senatssitzung, die nicht in der Kurie, sondern in einem Tempel stattfand: Cicero greift den rechts isoliert sitzenden Catilina an (Fresko Cesare Maccaris aus dem Jahr 1888). Der römische Senat war bis zum Ende der …   Deutsch Wikipedia

  • Senatus consultum — Darstellung einer Senatssitzung, die nicht in der Kurie, sondern in einem Tempel stattfand: Cicero greift den rechts isoliert sitzenden Catilina an (Fresko Cesare Maccaris aus dem Jahr 1888). Der römische Senat war bis zum Ende der …   Deutsch Wikipedia

  • Römischer Senat — Darstellung einer Senatssitzung, die nicht in der Kurie, sondern in einem Tempel stattfand: Cicero greift den rechts isoliert sitzenden Catilina an (Fresko Cesare Maccaris aus dem Jahr 1888). Der römische Senat war bis zum Ende der Republik die… …   Deutsch Wikipedia

  • Römische Revolution —   Schon länger war es einsichtigen Politikern klar geworden, dass der Großgrundbesitz zunahm, dass die Eigentumsverhältnisse auf dem Lande in Unordnung geraten waren, dass die Anzahl der freien Bauern immer mehr zurückging, und dass infolgedessen …   Universal-Lexikon

  • Lucius Cornelius Sulla — Dieser Artikel beschäftigt sich mit dem römischen Staatsmann Lucius Cornelius Sulla Felix, für weitere Bedeutungen siehe Sulla (Begriffsklärung). Bildnis eines Unbekannten, mit Sulla identifiziert, Münchner Glyptothek (Inv. 309) Lucius Cornelius… …   Deutsch Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”